Οι πρόσκοποι Μακεδονομάχοι, τα καταδρομικά σώματα του Ελληνικού Στρατού το 1912

Όταν διαβάζουμε για την εθνική εξόρμηση των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-13, επικεντρωνόμαστε συνήθως στις επιχειρήσεις του Ελληνικού τακτικού στρατού και Πολεμικού Ναυτικού αντίστοιχα.

Όμως, η προέλαση του τακτικού στρατού στην Κεντρική Μακεδονία βασίστηκε στην δράση καταδρομικών ομάδων, οι οποίες διευκόλυναν την πορεία του προς την Ανατολική Μακεδονία και αποτέλεσαν τους προάγγελους ελευθερίας των υπόδουλων Ελλήνων, όπως και η προληπτική απάντηση στην βουλγαρική επεκτατικότητα.

Συγκεκριμένα το 1912 στην Αθήνα αποφασίστηκε να σχηματιστούν μικρά σώματα, που θα χρησιμοποιούνταν στην Μακεδονία ως πρόσκοποι, γιατί θα προηγούνταν της Στρατιάς, καθώς θα περνούσαν τα σύνορα λίγο πριν από την κήρυξη του πολέμου ή θα αποβιβάζονταν με μικρά πλοία στις ακτές της Μακεδονίας κι έτσι θα ευρίσκονταν με την έναρξη των επιχειρήσεων στα μετόπισθεν του τουρκικού στρατού.

Γενικός αρχηγός ορίστηκε ο Μαζαράκης και ως αρχηγοί σωμάτων επιλέχθηκαν παλιοί Μακεδονομάχοι.

Για την περιοχή της Νιγρίτας επιλέχθηκε ο Γεώργιος Γιαγκλής, καταγόμενος από την Ιερισσό Χαλκιδικής, οποίος ως επικεφαλής σώματος στον Μακεδονικό Αγώνα έδρασε στις περιοχές Χαλκιδικής - Αγίου Όρους - Νιγρίτας, όπου τα κατορθώματά του έγιναν θρύλος και δημοτικά τραγούδια, αφού ακόμα το επιβλητικό παράστημά του και η φυσιογνωμία του έδειχναν άνδρα αποφασιστικό και θαρραλέο, που θύμιζε τη χιλιοτραγουδισμένη κλεφτουριά των προεπαναστατικών ετών.

Ήταν τόσο καθοριστική η υπηρεσία που πρόσφεραν τα σώματα των προσκόπων, ώστε την ημέρα της εισόδου του Ελληνικού Στρατού στη Θεσσαλονίκη, ολόκληρη η ανατολικά της πόλεως περιοχή, η οποία περιελάμβανε τις περιφέρειες Χαλκιδικής, Νιγρίτας, Παγγαίου, είχε απελευθερωθεί και είχαν εγκατασταθεί ελληνικές αρχές χάρη στην τολμηρή και δραστήρια ενέργεια των εθελοντών Μακεδονομάχων προσκόπων. Ως εκ τούτου στην Χαλκιδική, ως τις 16/10/1912 είχαν απελευθερώσει την επαρχία Αρναίας, στις 23/10/1912 ελευθέρωσαν τον Πολύγυρο και στις 25/10/1912 εισήλθαν στην Γαλάτιστα.

Στην Νιγρίτα το σώμα προσκόπων με αρχηγό τον Γιαγκλή, ύστερα από συμπλοκή με τους Τούρκους, μπήκε στις 22/10/1912 ενώ ακολούθησε και η Αλιστράτη Σερρών.

Λησμονημένες στιγμές μα συνάμα ηρωικές, στα μικρά κατάστιχα της Ιστορίας καταγεγραμμένες, από Έλληνες που είχαν ως πρότυπο τη ρήση ''Ο ΤΟΛΜΩΝ ΝΙΚΑ''.

   Γεώργιος Γκιούρας
ΛΑ.Σ.Ι.ΤΑ Θεσσαλονίκης